Özellikle acıktığınızda sık sık öfkeleniyor, ani hiddet hücumları mı yaşıyorsunuz? Yemek yedikten sonra kendinizi uyuklarken buluyor musunuz? Çok sık veya aniden acıkıyor, henüz 1 saat evvel sofradan kalkmışken, kendinizi yine buzdolabının önünde mi buluyorsunuz? Tatlı veya karbonhidratlı yiyeceklerin bağımlısı olduğunuzu mu düşünüyorsunuz? Veya, işe konsantre olmakta eforluk sürüklüyor, sık sık dikkatinizin dağıldığını seziyor musunuz? Bu suallerin bir kısmına ‘evet’ diyorsanız, ‘hipoglisemi’yi işaret ediyor olabilir. Tabi bunu kavramak için bir uzmana görünmek gerekiyor.

Endokrinoloji ve Metobolizma uzmanı Dr. Özlem Çelik’in  Hipoglisemi hakkında verdiği bilgiler şöyle:

 Hipoglisemi neden oluyor?

Ge­nel­lik­le den­ge­siz ve sağ­lık­sız bes­len­me ne­de­niy­le ye­mek ye­dik­deri son­ra artan kan şe­ke­ri­ne ya­nıt ola­rak olu­şu­yor. Ör­ne­ğin; öğün­ler­de ge­rek­si­nim­den az kar­bon­hid­rat al­mak ya da glisemik in­dek­si yük­sek ya­ni kan şe­ke­ri­ni sürat­lı yükselten gı­da­la­rı faz­la ye­mek hi­pog­li­se­mi­ye neden ola­bi­li­yor. Hi­pog­li­se­mi­li hastaların ço­ğu­nu da in­sü­lin ve­ya di­ya­bet hap­la­rı ile te­da­vi edi­len di­ya­bet hastaları oluş­tu­ru­yor. İn­sü­li­nin kon­trol­süz­ce arkası­ma­sı so­nu­cu ge­li­şen bu tip hipoglise­mi, en sık gö­rü­len ne­de­ni oluş­tu­ru­yor. Ay­rı­ca her za­man­kin­den faz­la egzer­siz yapmak, kon­trol­süz al­kol kul­lan­mak da kan şe­ke­rini dü­şüre­bi­li­yor.

 Ne zaman bulgu veriyor?

Beynin tek ener­ji kay­na­ğı şe­ker. Bu ne­den­le kar­nı­mız acık­tı­ğın­da bir şey­ler ye­me ih­ti­ya­cı hisse­de­riz. Şayet be­yin ih­ti­ya­cı ka­dar şe­ke­ri ala­maz­sa; iş­te bu du­rum­da tep­ki­si­ni bi­ze çe­şit­li sin­yal­ler gön­de­re­rek or­ta­ya ko­yu­yor. Hi­pog­li­se­mi ha­fif, or­ta ve ağır dü­zey­de sey­re­de­bi­li­yor ve şahsa göre özel­lik­ler gös­te­ri­yor. Bu du­rum bir hayli fak­tö­re bağ­lı olu­yor. Be­yin ener­ji­ye gereksinim duy­du­ğu için ki­şi­ye ye­mek yemeyle şehir­gi­li uya­rı­lar gön­de­ri­yor. Ye­mek yi­yin­ce, özellikle de bu tat­lı ol­du­ğun­da be­lir­ti­le­rin or­ta­dan kalk­ma­sıy­la in­san­lar ken­di­ni da­ha iyi hissedi­yor.

 Bulguları nelerdir?

Açlık hissi, titreme, terleme, solukluk, çarpıntı, sıkıntılılık, dudak ve dilde karıncalanma, hafif hipogliseminin bulgularını oluşturuyor. Orta düzey hipoglisemide bunların yanı gizeme baş veya karın sızısı, tembellik, konuşma eforluğu, asaplılık, terleme, solukluk, flu görme gibi meseleler de büyüyebiliyor. Hastalar genellikle açlığa tahammülsüzlük, acıktıklarında asaplılık, hiddet patlamaları, bedende titreme, halsizlik, terleme meselesiyle doktora müracaat etiyorlar.

 Ciddi meseleler oluşturur mu?

Hi­pog­lise­mi sı­ra­sın­da or­ta­ya çı­kan ya­kın­ma­lar sos­yal ve iş ya­şa­mın­da topallamalara ve ha­ta­la­ra ne­den olu­yor. Özel­lik­le sık tek­rar­la­yan hi­pog­li­se­mi­ler dik­kat, kon­san­tras­yon bo­zuk­luk­la­rı, unut­kan­lık ve bel­lek prob­lem­le­ri­ne yol aaçabiliyor  Has­ta­lar ba­zen ye­mek ye­dik­deri son­ra bi­le uzun sü­re ken­di­le­ri­ne gele­mi­yor. Şayet hi­pog­li­se­mi te­da­vi edil­mez­se ‘a­ğır hi­pog­li­se­mi­ye­’ dönüşebiliyor. Kan şekeri be­lir­gin ola­rak düş­tü­ğün­de; ge­çi­ci gör­me kay­bı, el­le­ri ve ayak­la­rı ha­re­ket etmek­te efor­lük çek­me ve ko­ma­ya ka­dar gi­de­bi­len bi­linç kay­bı gi­bi ol­duk­ça ciddi tab­lo­lar olu­şa­bi­li­yor.

 Diyabete yol açar mı?

Sık hi­pog­li­se­mi hamle­la­rı ya­şa­yan ki­şi­le­rin faz­la ki­lo­la­rı var­sa ve özel­lik­le bi­rin­ci de­re­ce yakınla­rın­da di­ya­bet has­ta­la­rı mev­cut­sa, mut­la­ka araş­tı­rıl­ma­sı ge­re­ki­yor. Çün­kü sık tekrarlayan hipog­li­se­mi hamle­la­rı, uy­gun­suz bes­len­me ve ki­lo alı­mı diyabetin oluş­ma ris­ki­ni yük­su baskın­ti­yor. Ön­lem alın­ma­dı­ğı tak­dir­de has­ta­la­rın üç­te birinde 10-15 sene son­ra di­ya­bet or­ta­ya çı­ka­bi­li­yor.

 Nasıl rehabilitasyon ediliyor?

Sabah aç­ken şe­ke­ri­ne bak­mak, ar­dın­dan test ye­me­ği­nin yen­me­siy­le bir­lik­te yapılan kan şe­ke­ri can ver­çü­mü ile kan şe­ke­ri ve in­sü­lin dü­zey­le­ri ko­lay­lık­la tes­pit edilebiliyor Şayet pan­kre­as­tan salgı­la­nan in­sü­lin hor­mo­nun­da­ki bir bo­zuk­luk­tan kay­nak­lan­mı­yor­sa, hi­pog­li­se­mi­yi ta­ma­men or­ta­dan kal­dı­ran bir te­da­vi ma­ale­sef yok. Ya­şam tar­zı ve doğ­ru bes­len­mey­le şehir­gi­li problemlerde ki­şi­nin te­da­vi­den çok ya­şam tar­zı de­ği­şik­li­ği ile doğ­ru bes­len­me­yi öğ­ren­me­si ge­re­ki­yor. Hipogliseminin iki te­da­vi şek­li var; bi­rin­ci­si ya­şam de­ği­şik­li­ği yap­mak, ikin­ci­si ilaç te­da­vi­si.